AB Parlamentosu güven oylaması: Partiler von der Leyen konusunda nerede duruyor?

SİYASET

Avrupa Parlamentosu'ndaki siyasi grupların çoğunluğu von der Leyen'in Avrupa Komisyonu'na karşı verilen güvensizlik oylamasını desteklemeyecek, ancak geçen yıl onu göreve getiren koalisyonun üyeleri bile onun liderliğini suçlarken bazı gruplar nasıl oy kullanacakları konusunda ikiye bölünmüş durumda.

Pazartesi günü kürsüde yapılan tartışmanın ardından, Parlamento'daki sekiz gruptan bazıları oylama öncesinde pozisyonlarını net bir şekilde ortaya koyarken, diğerleri daha belirsiz bir tavır sergiledi.

Ursula von der Leyen'in siyasi gücü olan Avrupa Halk Partisi (EPP) tamamen Leyen'in arkasında. Grup başkanı Manfred Weber, "Oy birliğiyle karşı oy kullanacağız," dedi.

EPP, oylamanın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e yakın aşırı sağcı milletvekillerinden kaynaklandığını açıkladı.

Weber, "Bu gensoru önergesiyle zaman kaybediyoruz: Putin arkadaşlarının burada yaptıklarından memnun olacaktır. Alman AfD (Almanya için Alternatif) ve Romen AUR'un (Romenlerin Birliği İttifakı) Putin'in kuklaları olduğunu biliyorum. Bu gensoru önergesi Avrupalıların güvenliğine aykırıdır," dedi.

Von der Leyen'e yönelik eleştiriler

Sosyalistler ve Demokratlar (S&D), Avrupa'yı Yenile ve Yeşiller/EFA grupları da gensoru önergesi vermeyeceklerini açıkladılar ancak bu durum grup başkanlarının von der Leyen'i sağ partilerle birlikte hareket etmekle, önemli politika dosyalarını görmezden gelmekle ve Komisyon'u son derece merkeziyetçi ve şeffaf olmayan bir çalışma tarzıyla yönetmekle eleştirmelerine engel olmadı.

Gensoru önergesini "gerici bir saldırı" olarak nitelendiren S&D lideri Iratxe Garcia Perez, "Avrupa Birliği'ni yok etmek isteyenlere tek bir oy bile vermeyeceğiz," açıklamasını yaptı.

Ancak García Pérez, von der Leyen’i, muhafazakârlarla ittifak kurarak Komisyon’un yeşil aklamayı (greenwashing) hedefleyen tartışmalı “yeşil beyanlar” direktifini geri çekmesi nedeniyle Yeşil Mutabakat’tan geri adım atmakla da suçladı.

Öte yandan önergeyi desteklememek Sosyalistlerin önergeye karşı oy kullanacağı anlamına da gelmiyor. Parlamento kaynaklarına göre, grup üyeleri çekimser de kalabilir.

S&D'nin Belçikalı üyesi Estelle Ceulemans grup içi bir toplantının ardından Euronews'e yaptığı açıklamada, "Henüz karar vermedik, konuyu oylamadan önceki günlerde tartışacağız," dedi.

Avrupa'yı Yenile grubu da gensoru önergesine karşı olduğunu açıkça belirtti.

Gruptan yapılan açıklamada, "Önergenin kendisi imzacıların kötü niyetini gösteriyor: Pfizer'in kısa mesajları, Kurtarma Fonu'nun harcamaları, savunma planları ve sözde seçim müdahalesi ile ilgili iddiaların bir karması," denildi.

Renew Europe Başkanı Valerie Hayer, konuşmasında bu eleştiriyi yineledi ancak o da von der Leyen’e “Komisyon çok merkeziyetçi, çok fosilleşmiş,” sözleriyle sataştı.

İç kaynaklara göre Yeşiller/EFA grubu, tüm milletvekillerinin karşı oy kullanması, çekimser kalması ya da oylama günü gelmemesiyle gensoru önergesini reddetmeye hazırlanıyor.

Grubun lideri Bas Eickhout önergeyi "aşırı sağın demokrasiyi baltalamaya yönelik büyük bir siyasi şovu" olarak nitelendirdi. Ancak aynı zamanda EPP ile aşırı sağ arasında oylama konusunda son zamanlarda yaşanan anlaşmazlıklara da tepki gösterdi. EPP Başkanı Weber'i hedef alan Eickhout, "Bu canavarı besliyorsunuz ve belli bir anda canavar sizi yiyecek," dedi.

Sol Parti Eş Başkanı Martin Schirdewa, grubunun "aşırı sağcılar tarafından araçsallaştırılmayı" reddettiği için gensoru önergesine karşı çıktığını söyledi.

Ancak grup içindeki diğerleri aynı görüşte değil gibi görünüyor. Örneğin İtalyan Beş Yıldız Hareketi lehte oy kullanacak: Partiden yapılan açıklamada "AB'ye, demokrasiye ve sosyal adalete inanan milyonlarca vatandaş bugün bizden von der Leyen'i evine göndermemizi istiyor," denildi. Parlamento kaynaklarına göre Sol Parti'nin İrlanda milletvekilleri de lehte oy kullanacak.

Muhafazakârlar oylamada bölündü, aşırı sağ birleşti

Avrupa Muhafazakârları ve Reformistleri (ECR) grubu bu sallantılı grup dinamiğini daha açık bir şekilde ortaya koyuyor: bazı üyeleri güven oylamasını önerdi ve aktif olarak destekledi, diğerleri ise Komisyonu savunmaya hazırlanıyor.

Resmi olarak grup, milletvekillerini serbest bir oylama ile vicdanlarının sesini dinlemeye çağıracak. En büyük ulusal delegasyonlar karşıt kamplarda yer alıyor.

Aşırı milliyetçi parti AUR'dan Romenler ve Hukuk ve Adalet Partisi'nden (PiS) Polonyalılar, von der Leyen ve ekibine karşı uzun süredir devam eden sert eleştiri geleneğiyle tutarlı bir şekilde gensoru önergesini imzalayanlar arasında yer alıyor.

Öte yandan, İtalya'nın Kardeşleri üyeleri önergenin lehinde oy kullanmayacak, zira bu, partinin saflarından gelen Uyum ve Reformlardan sorumlu Komisyon Başkan Yardımcısı İtalyan Raffaele Fitto da dahil olmak üzere tüm Komisyon Üyelerinin istifasını gerektirecek.

ECR Eş Başkanı Nicola Procaccini konuşmasında, “Bu önerge başarısızlığa mahkûm, Komisyonu düşürmek için gereken eşiğe bile yaklaşamıyor. Bu, siyasi rakiplerimize verilmiş bir hediye,” dedi.

Parlamento'daki iki radikal sağ grup olan Avrupa için Vatanseverler (PfE) ve Egemen Uluslar Avrupası (ESN), Komisyon'un istifasını talep eden önergenin lehinde oy kullanacak.

Fransız Ulusal Birlik milletvekili Fabrice Leggeri tartışma sırasında "Pfizergate yetkinin kötüye kullanılmasıdır: demokratik çerçevenin dışında tek başınıza hareket ettiniz" derken, Almanya için Alternatif'ten (AfD) ESN lideri Rene Aust, grubunun von der Leyen'i "hak edilmemiş bir emekliliğe" göndermeyi amaçladığını söyledi.

Sembolik bir oylama

Gensoru önergesinin kabul edilmesi için tüm milletvekillerinin çoğunluğunu temsil eden oyların en az üçte ikisinin destek vermesi gerektiğinden, güvensizlik oylamasının onaylanma şansı çok az.

Ancak Pazartesi günkü tartışma, milletvekillerinin siyasi eğilimleri ne olursa olsun, parlamentoda Von der Leyen'e duyulan güvensizliğin düzeyini ortaya koydu.

"Merkez çoğunluk" olarak adlandırılan partiler (EPP, S&D, Avrupa'yı Yenile) Komisyon'un şu ana kadarki sicilini değerlendirme konusunda bölünmüş durumda.

EPP grubu von der Leyen'in siyasi çizgisini tamamen desteklerken (ve muhtemelen arkasında da dururken), Sosyalistler ve liberaller von der Leyen'in bir yıl önce Komisyon Başkanı olarak seçilmesini sağlayan koalisyonun sallantıda olduğunun sinyallerini veriyor.

Bu bağlamda S&D lideri García Perez konuşmasının sonunda EPP Başkanı Weber'e seslenerek, "Bu önerge sizin Parlamento'daki stratejinizin doğrudan bir sonucudur. Politikalarınızı aşırı sağ ile müzakere ederken sorumluluk istiyorsunuz. Bu şekilde devam edemeyiz," diye konuştu.

10 Perşembe günü yapılacak önerge oylaması, memnuniyetsizlik düzeyine dair bir gösterge olabilir. Çok sayıda çekimser oy, Komisyon üyelerinin koltuklarını kurtarabilir, ancak aynı zamanda von der Leyen’e siyasi bir darbe de indirebilir.

HABERİÇERİK VE KAYNAK: euronews.com