Hakan Fidan'dan SDG'ye operasyon uyarısı: Sabrımız tükeniyor

SİYASET

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye'deki silahlı Kürt gruplara yönelik askerî bir operasyona başvurmak istemediklerini ancak entegrasyon anlaşmasının uygulanmasındaki gecikmeler nedeniyle sürece dâhil olan aktörlerin sabrının tükenmekte olduğu uyarısında bulundu.

TRT World yayınına katılan Fidan, Suriye'nin kuzeydoğusundaki geniş toprakları kontrol eden ve omurgası Kürt savaşçılardan oluşan Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) Şam ile entegrasyon sürecine dair eleştirilerde bulundu.

SDG'nin "zaman kazanmaya çalıştığını ve belki de İsrail'in yol açabileceği bir bölgesel krize umut bağladıklarını" düşündüğünü belirten Fidan, 10 Mart'ta Kürtler ve Şam arasında varılan mutabakatın daha fazla geciktirilmeden hayata geçirilmesini istedi.

SDG hariç Suriye'deki tüm farklı silahlı grupların merkezi ordunun şemsiyesi altında toplandığına dikkat çeken Fidan, "Bir devlet içinde birden fazla silahlı gruptan bahsedemezsiniz, bu egemenliğe aykırı" dedi.

Sürecin "diyalog, müzakere ve barışçıl yollarla ilerlemesini umduklarını" ifade eden Fidan, "Yeniden askerî yöntemlere başvurma ihtiyacının ortaya çıkmasını istemiyoruz. Ancak ilgili tarafların sabrı tükeniyor" dedi.

10 Mart mutabakatı nedir?
Beşar Esad'ın devrilmesinin hemen ardından birbirleriyle diyalog kuran Ahmed Şara yönetimi ile SDG, Şam'ın egemenliğini öngören bir anlaşmaya imza atmıştı. 10 Mart'ta yapılan anlaşma; SDG güçlerinin Suriye ordusuna katılmasını, bölgedeki havalimanları ve petrol sahalarının yanı sıra Irak ve Türkiye'ye açılan sınır kapıları dahil tüm idari yapıların merkezi hükümete devredilmesini öngörüyor.
Müzakerelerin yıl sonuna kadar tamamlanması hedefleniyordu ancak gelinen noktada bu sürenin yeterli olmayacağına kesin gözüyle bakılıyor. Taraflar arasında görüşmeler sürse de istenilen hızda ilerleme kaydedilemedi. Anlaşmazlığın temelinde ise, Rojava'yı da kapsayan ve resmi adı Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi (AANES) olan bölgenin akıbetiyle ilgili konular bulunuyor.

10 Mart mutabakatı SDG'nin bir çeşit otonomi iddiasından vazgeçtiği anlamına gelmiyor. Örgüt, vali dahil yerel yöneticilerin seçimi ve özerk bir polis teşkilatının varlığı gibi ademimerkeziyetçi bir yapı inşa edilmesini istiyor. Ayrıca devletin "Suriye Arap Cumhuriyeti" şeklindeki resmi adından Arap kelimesinin çıkarılması ve dini ve etnik azınlıkların haklarının korunmasına yönelik daha fazla adım atılması da SDG'nin talepleri arasında.

Türkiye, SDG'yi PKK'nın Suriye kolu olarak görüyor ve "terör örgütü" sayıyor. SDG yöneticileri zaman zaman 100 bin savaşçıya sahip oldukları yönünde açıklamalar yapsa da savaşçı sayısının gerçekte 30 bin civarında olduğu yönünde değerlendirmeler mevcut.

Suriye'de IŞİD tehdidi yeniden gündemde
Hakan Fidan TRT World'e verdiği röportajda son dönemde yeniden gündeme gelen IŞİD tehdidine de değindi. IŞİD'in Suriye'de büyük bir tehdit olmaya devam ettiğini kaydeden Bakan, Ankara-Şam arasındaki işbirliği ile bu sorunun üstesinden gelinebileceğini söyledi. Türkiye'nin "PKK dahil farklı terör gruplarıyla onlarca yıldır mücadele ettiğini" hatırlatan Fidan, "Bu tehditle mücadele için gerekli tecrübe ve kapasiteye sahibiz" diye konuştu.

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara'nın geçen ayki Beyaz Saray ziyareti sırasında Şam'ın ABD öncülüğündeki IŞİD'le mücadele koalisyonuna 90'ıncı üye olarak katıldığı duyurulmuştu. ABD geçen aya kadar IŞİD'le mücadele konusunda Suriye içerisinde tek yerel partner olarak SDG ile çalışıyordu. Şam-Washington işbirliği SDG'nin geleceğini tehdit edebilecek önemli bir kırılma olarak görülüyor.
SDG halihazırda, binlerce IŞİD'li mahkûmun tutulduğu cezaevleri ile militanların eşleri ve çocuklarının kaldığı nüfusu on binleri bulan kampları kontrol ediyor. Bu cezaevi ve kampların akıbeti Suriye'nin önündeki en büyük zorluklardan birisi. IŞİD'lilerin tutulduğu cezaevlerinin Türkiye'ye en yakın olanı Şanlıurfa'nın Suruç ilçesinin hemen karşısındaki Kobani'de kurulu.

Suriye yönetiminden IŞİD operasyonları
SDG'nin Şam'a bağlı bazı askeri birlikleri IŞİD'le işbirliği yapmakla suçladığı bir dönemde, geçen Cumartesi günü, Palmira kentinde 3 Amerikalının öldüğü ve IŞİD'in sorumlu tutulduğu saldırıyı Suriye güvenlik güçlerine mensup bir kişinin gerçekleştirdiği de ortaya çıkmıştı. Suriye İçişleri Bakanlığına göre söz konusu saldırgan, IŞİD'in etkili olduğu bilinen bir bölgeden işe alınmıştı.

Yeni yönetimin İslamcı köklerine dikkat çekilerek Şam'ın ABD için güvenilir bir partner olamayacağı eleştirileri yapılsa da olay sonrası hem Şara ve ABD Başkanı Donald Trump hem de iki ülkenin dışişleri bakanları telefon görüşmeleri gerçekleştirerek işbirliği mesajı verdi. Şam yönetimi son bir haftada, aralarında güvenlik personellerinin de bulunduğu çok sayıda kişiyi IŞİD şüphesiyle gözaltına aldı.

Bir dönem Şara'nın liderlik ettiği Heyet Tahrir Şam (HTŞ) radikal İslamcı bir örgüt olsa da IŞİD'le düşman konumdaydılar ve önceki yıllarda sık sık silahlı çatışmaya girmişlerdi.

DW / MUK,HS

haber içerik kaynak:

https://www.dw.com/tr/hakan-fidandan-sdgye-operasyon-uyar%C4%B1s%C4%B1-sabr%C4%B1m%C4%B1z-t%C3%BCkeniyor/a-75217230