TANAL: “Bu Krizin Adı Ekonomik Kriz Değil: Kötü Yönetim Krizi”
SİYASETCHP’li Mahmut Tanal’dan Bir İlk: Cumhurbaşkanlığı, “İyi Yönetim İlkelerini İhlal” Gerekçesiyle Kamu Denetçiliği Kurumu’na Şikâyet Edildi
CHP Şanlıurfa Milletvekili Av. Mahmut Tanal, Türkiye’de yaşanan ekonomik, toplumsal ve hukuki çöküşün temel nedenini “İyi Yönetim İlkelerine uyulmaması” olarak gösterdi ve Cumhurbaşkanlığı hakkında Kamu Denetçiliği Kurumu’na (KDK) kapsamlı bir şikâyet başvurusu yaptı.
Tanal, şikâyetinde, ekonomik krizden enflasyona, kiralardan işsizliğe, hukuki güvensizlikten sosyal çöküşe kadar tüm olumsuzlukların “kötü yönetim, keyfî karar alma, şeffaflıktan kaçınma, hesap vermeme ve hukuk dışı tercihlerin” sonucu olduğunu belirtti.
“Bu Krizin Adı Ekonomik Kriz Değil: Kötü Yönetim Krizi”
Tanal, başvurusunda şu çarpıcı ifadeye yer verdi:
“Bugün yaşanan kriz, piyasanın doğal sonucu değildir. Bu kriz, Anayasa’nın devlete yüklediği görevlerin yerine getirilmemesinden; liyakat yerine sadakatin, hukukun yerine talimatın, planlamanın yerine keyfiyetin konmasından kaynaklanmaktadır.”
Tanal’a göre iyi yönetim ilkesine uyulmadığı için:
Hayat pahalılığı tırmanmış, Kiralar ödenemez hale gelmiş, İşsizlik kalıcılaşmış, Eğitim ve sağlık hakkına erişim daralmış, Adalete güven çökmüş, Devletin sosyal koruma kalkanı işlevsiz hale gelmiştir.
“İyi Yönetim İlkeleri Yürürlükte Ama Uygulanmıyor”
6328 sayılı Kanun’un 5., 6., 17. ve 20. maddelerine dayanarak yapılan başvuruda Tanal, KDK’ya şu sorumlulukları hatırlattı:
Hukuka uygunluk denetimi
Şeffaflık ve hesap verebilirlik değerlendirmesi
İnsan haklarına saygı ölçütü
Eşitlik, liyakat ve tarafsızlık analizi
Öngörülebilir yönetim pratiğinin denetlenmesi
Tanal, açıklamasında şunu vurguladı:
“İyi yönetim ilkesi kâğıt üzerinde değil, devlet yönetiminin omurgasında uygulanması gereken bir anayasal zorunluluktur. Türkiye’de yaşanan tüm krizler, bu ilkeye uyulmadığı için derinleşmiştir.”
Anayasa’nın 5. Maddesi: Devlet, Vatandaşın Önündeki Engelleri Kaldırmak Zorundadır
Tanal, basın açıklamasında Anayasa’nın 5. maddesinin altını çizdi:
“Devlet, sosyal, ekonomik ve siyasal engelleri kaldırmakla görevlidir.”
Ancak bugün Türkiye’de,
Vatandaş geçinemiyorsa,
Kirasını ödeyemiyorsa,
İş bulamıyorsa,
Eğitim ve sağlık hizmetlerine ulaşamıyorsa,
Adalet bir ayrıcalık haline geldiyse,
Ayrımcılık ve liyakatsizlik kurumsallaştıysa,
bu tablo, iyi yönetim yerine kötü yönetimin tercih edildiğinin somut kanıtıdır.
“Yürütmenin Tüm Ekonomik Tasarruflarının Siyasi ve Hukuki Sorumlusu Cumhurbaşkanıdır”
Tanal, Anayasa’nın 104. maddesine dikkat çekerek şunları belirtti:
“Devletin başı ve yürütmenin tek sahibi olan Cumhurbaşkanı, ekonomik tercihlerin, idari tasarrufların ve yönetim anlayışının doğrudan sorumlusudur. Bu nedenle kötü yönetimin sonuçlarının sorumluluğu da bu makamın üzerindedir.”
“Yargıya Güvenin Çökmesi Ekonomiyi Çökertmiştir”
Başvuruda, ekonomik kriz ile yargı bağımsızlığı arasındaki bağ çarpıcı şekilde ortaya kondu:
Yargıya güven yoksa yatırım da yoktur.
Yargı bağımsız değilse piyasa istikrarlı olamaz.
Hukuk işlemiyorsa ekonomi büyüyemez.
Tanal, şu ifadeyi kullandı:
“Ekonomiyi felç eden, yalnızca yanlış ekonomik tercihler değildir; hukukun siyasete bağımlılığıdır.”
Cumhurbaşkanının Ekonomi Açıklamaları Dosyada
Tanal, başvuru dosyasına Cumhurbaşkanının enflasyon ve hayat pahalılığına ilişkin açıklamalarını da ekledi:
“Söz verilen hedefler tutmamış, çözüm vaadi sonuç üretmemiştir. Bu da kötü yönetim ilkesinin en somut göstergesidir.”
KDK’dan Talep: “Cumhurbaşkanlığının Ekonomi Politikaları Hukuka Aykırıdır” Tavsiye Kararı
Tanal, KDK’dan şu talepte bulundu:
Cumhurbaşkanlığı’nın ekonomik yönetiminin iyi yönetim ilkelerine aykırılığının tespiti,
Hukuka aykırılık yönünde tavsiye kararı verilmesi,
Vatandaşın ekonomik ve sosyal haklarının korunması için idareye yol gösterilmesi.
Tanal: “İyi Yönetim Yoksa Kriz Kaçınılmazdır”
Tanal, basın açıklamasını şu sözlerle tamamladı:
“Bugün yaşadığımız tüm ekonomik ve toplumsal sorunların ortak kaynağı, iyi yönetim ilkelerinin terk edilmesidir. Liyakat yoksa, adalet yoksa, şeffaflık yoksa; orada kriz, hukuksuzluk ve güvensizlik kaçınılmazdır.”
CHP Şanlıurfa Milletvekili Av. Mahmut Tanal’ın KDK’ya yaptığı bu başvuru;
ilk kez Cumhurbaşkanlığı’nın ekonomik politikalarının, iyi yönetim ilkelerine aykırılık iddiasıyla denetlenmesini talep eden tarihi bir adımdır.
Bu başvuru, devlet yönetiminin temelinde olması gereken hukuk, liyakat, şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerinin yeniden hatırlatılması açısından son derece kritik bir uyarıdır.
İlginizi Çekebilir
Aldemir: “Engelleri Birlikte Aşıyoruz”
3 Aralık Dünya Engelliler Günü dolayısıyla bir açıklama yapan Adalet ve Kalkınma Partisi Mersin İl Başkanı Adem Aldemir, “Engellilere fırsat verildiğinde başaramayacakları hiçbir şey yoktur.” ifadelerini kullandı.
Özdemir, Tartışmalı Su Kirliliği Yönetmeliği Değişikliğini Meclis’e Taşıdı
CHP İstanbul Milletvekili Nimet Özdemir, Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nde yapılan ve “tehlikesiz inorganik atıkların derin deniz anoksik tabakasına boru hattıyla taşınarak bertaraf edilebilmesine” imkân tanıyan düzenlemeyi Meclis gündemine taşıdı.
VEKİL FIRAT’TAN YATIRIMCILARA “ERZURUM’A FABRİKA AÇIN” ÇAĞRISI
Topyekun kalkınma seferberliği kapsamında Anadolu’da 4 yeni sanayi koridoru oluşturulacağını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, emek yoğun sektörlerdeki işletmelerin, batıdaki büyük şehirlerden Anadolu illerine taşınmasının teşvik edildiğini vurguladı.
BAŞEVİRGEN: “ÜÇ ÇOCUĞUN SAĞLIKLI BESLENEBİLMESİNİN AYLIK MALİYETİ 28 BİN LİRA”
Bir çocuğun doyabilmesinin günlük maliyetinin 280 liralara dayandığına dikkat çeken CHP Manisa Milletvekili Bekir Başevirgen, “Üç çocuğu olan bir ailenin, sadece çocuklarının beslenmesi için ayda 23 bin ila 25 bin lira arasında bir paraya ihtiyacı var. Bu rakam protein ağırlıklı bir beslenmede 28 bin TL’ye çıkıyor” dedi.