Polonya-ABD ilişkileri cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turunda kilit bi rol oynayacak

Pazar günü yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde devlet araştırma kurumu CBOS tarafından yayımlanan yeni veriler, Polonyalıların komünizmin çöküşünden bu yana ABD ile ilişkilere en olumsuz bakış açısına sahip olduğunu gösteriyor.

Ancak ABD'nin hem Avrupa'nın hem de Polonya'nın güvenliğinin inşasında temel öneme sahip olduğuna şüphe yok.

Aralarında Hukuk ve Adalet Partisi (PiS) destekli cumhurbaşkanı adayı Karol Nawrocki'nin de bulunduğu bazıları Polonya'nın "gelecekteki cumhurbaşkanının Polonya-ABD ilişkilerini önemseyeceğinden emin olması gerektiğini" savunuyor.

Sivil Platform'un (PO) cumhurbaşkanı adayı Rafał Trzaskowski de, Polonya'nın "ABD, Avrupa Birliği ve Polonya arasında mümkün olan en yakın işbirliği için çaba göstermesi gerektiğini, çünkü birlikte güçlü" olunduğunu söylüyor.

Peki Polonya ve ABD arasındaki ilişkilerin seçim sonuçları üzerinde gerçek bir etkisi olabilir mi?

Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turu 18 Mayıs'ta yapıldı. Hiçbir aday oyların yüzde 50'sinden fazlasını alamaması nedeniyle, ikinci tur seçimler Pazar günü gerçekleşecek.

Trump yönetimi, NATO ve Trump'ın kendisi de dahil olmak üzere ABD ile ilişkiler, seçim kampanyasının ana temalarından biri haline geldi. Ukrayna'da devam eden savaş ve Belarus sınırındaki güvenlik sorunları nedeniyle, iki aday da seçim kampanyalarını mümkün olan en iyi transatlantik işbirliğini sağlayacakları önermesi üzerinden yürüttü.

Muhafazakar başkan adayı Karol Nawrocki, Polonya Anayasası'nın yıl dönümü olan 3 Mayıs nedeniyle düzenlenen geçit töreni sırasında Chicago'daki Polonya toplumuyla bir araya geldi ve iki ülke arasındaki yakın bağlara verdiği desteği ifade etti.

Nawrocki önceki gün ABD Başkanı Donald Trump tarafından Oval Ofis'te kabul edildi.

Nawrocki, Republic TV'ye verdiği bir röportajda Oval Ofis'teki görüşme hakkında bilgi verdi. Trump'ın o sırada kendisine "kazanacaksın" dediğini aktardı.

"Gördüğünüz gibi... bu görüşmeden bu ilişkinin Başkan Trump için önemli olduğu anlaşılıyor" diye ekledi.

Aralarında parti başkanı Jaroslaw Kaczynski'nin de bulunduğu çok sayıda üst düzey PiS yetkilisi Nawrocki'ye desteklerini ifade ederek Trump ile görüşmesini bir başarı olarak nitelendirdi.

Eski parlamento başkanı Elżbieta Witek X'te yaptığı paylaşımda, "Karol Nawrocki, Polonya'nın güvenliğini garanti altına alabilecek ve zor zamanlarda özellikle ABD ile güçlü ittifaklar kurabilecek tek adaydır," diye yazdı.

Ancak herkes Nawrocki'nin ziyaretini bu kadar desteklemiyordu.

Milletvekili Roman Giertych X'te, "Putin ile dost olan Trump'ın ekibinin Polonya'daki başkanlık seçimlerini etkileme girişimi, Polonya'ya yönelik sömürgeci tutumlarını gösteriyor" diye yazdı.

ABD kalıcı barışın garantörü mü?

Polonya'daki pek çok muhafazakâr siyasetçi, ABD Başkanı'nın Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile yaşadığı çatışmalara rağmen Trump'ın politikasını memnuniyetle karşıladı.

Eski Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki mart ayında Euronews'e verdiği röportajda, "Amerikalılar olmadan kalıcı bir barışı hayal etmek zor ama yine de hepimiz bunun için çabalıyoruz," dedi. "Amerika'nın desteği olmasaydı Avrupa'da on yıllardır barışı koruyamazdık" diye de ekledi.

Mevcut Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda da benzer duyguları dile getirdi. Euronews'e verdiği röportajda Duda, "Bugün vardığım sonuç kesinlikle net, Putin'i Amerika Birleşik Devletleri'nden başka durdurabilecek kimse yok," dedi.

"Bu nedenle Başkan Donald Trump'ın kararlılığıyla bu savaşı sona erdirebileceğine inanıyorum," diye ekledi.

Duda, Ocak ayında göreve başlamasının ardından Donald Trump'ı Beyaz Saray'da ziyaret eden ilk uluslararası lider oldu.

Polonyalıların ABD'ye ilişkin belirsiz görüşleri var

Polonyalıların çoğu ABD'nin askeri gücünün farkında ve bu da iki ülke arasındaki stratejik ilişkiyi takdir etmelerine yol açıyor.

Polonyalı haftalık dergi Polityka için mart ayında yapılan bir ankete katılanların yüzde 85'i ABD'nin gücünü küresel ölçekte askeri bir varlık olarak kabul ediyor.

Aynı zamanda ABD'nin dünya üzerinde olumlu bir etkisi olduğunu söyleyen Polonyalıların oranı da düşüyor.

Devlet araştırma kurumu CBOS tarafından Nisan 2025'te yapılan bir ankette, katılımcıların sadece yüzde 20'si ABD'nin uluslararası siyaset üzerinde olumlu bir etkisi olduğunu söyledi. Bu oran, kurumun bu görüşü ölçmeye başladığı 2006 yılından bu yana kaydedilen en düşük sonuç.

Aynı ankete göre Polonyalıların sadece yüzde 31'i Polonya-ABD ilişkilerini "iyi" olarak değerlendiriyor. Bu, komünizmin çöküşünden bu yana alınan en düşük puan.

HABER VE KAYNAK: euronews.com