Prof.Dr.Turhan USLU

Prof.Dr.Turhan USLU

Mail: turhanuslu@gmail.com

DÖRTYOL KIYI KUMULU

Dörtyol kıyı kumulu; Hatay’ın Dörtyol ilçesi, Merkez bucağı sınırları içinde olup en yakın yerleşme yeri Yeniyurt’tur.

Akdeniz ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin kıyı vejetasyonu araştırmamızda Dörtyol kıyı kumullarını da 21 Haziran 1988’de Prof. Dr. Jean-Marie Géhu ve Prof. Dr. Manuel Costa ile birlikte araştırmış ve kumulu çok tahrip edilmiş bulmuştuk.

Dörtyol kıyılarında kıyı kumulu ve kıyı makisi olmak üzere 2 büyük yaşam ortamı (ekosistem) tespit ettik. Dörtyol kıyılarında 6 bitki topluluğu tespit ettik. Bunlar;

Kıyı kumullarında;
1. Salsolo – Cakiletum aegyptiacae
2. Ipomoeo stoloniferae – Sporoboletum virginici
3. Cypero capitati – Helianthemetum stipulati
4. Pseudorlayo pumilae – Silenetum kotschyi
5. Eriantho ravennae – Schoenetum nigricantis

Kıyı makisinde;
6. Pistacio palaestinae – Rhamnetum graeci

Bu bitki topluluklarından 1, 2, 5 ve 6’ncısını Dörtyol’un Yeniköy mevkiinde tespit ettik. Bitki topluluklarından 3 ve 4’üncüsünü ise Dörtyol’un diğer kıyılarında tespit ettik.
Bitki topluluklarından 1 ve 2’ncisi kumulun plaj kuşağında, 3’üncüsünü sabit kumullar kuşağında, 4’üncüsünü hareketli kumullar kuşağında, 5’incisini çöküntü sahalarında ve 6’ncısını kumulun en gerisindeki kumul tepeleri kuşağında tespit ettik.

O tarihlerde 2, 3, 4 ve 6’ncı bitki topluluklarını Türkiye için yeni bitki toplulukları olarak tespit etmiştik. Yani bu bitki toplulukları Türkiye’ye özgü (endemik) ve biyoçeşitlilik açısından çok önemli bitki topluluklarıdır.

1988 yılında Dörtyol kıyı kumullarında İskenderun’daki Demir-Çelik Tesislerinin yapımı için kum ocakları tesis edilip büyük çapta kum alındığını ve sonuçta denizin karaya girdiğini tespit etmiştik.

Bugün Google Earth görüntülerinden bu kumulun 2700 m uzunluğa sahip olduğu 20 m ile 170 m arasında değişen genişliğe sahip olduğunu görüyoruz. Kumul arkasının tarım alanları ile kaplı olduğunu ve en büyük tehdidin bugün için tarım alanlarından geldiği görülmekte.

Bu kıyı kumulunu ikinci bir kez daha göremediğimiz için bugün bu kumulda bitki türü ve bitki topluluğu çeşitliliğinin ne durumda olduğunu bilmiyoruz. Tespit ettiğimiz 6 bitki topluluğunun varlığını devam ettirip ettirmediğini de bilemiyoruz. Bu kıyı kumuluna herkesten önce Hatay’daki Mustafa Kemal Üniversitesi ve onun öğretim üyelerinin sahip çıkması gerekiyor.