haberanaliz
Prof.Dr.Turhan USLU

Prof.Dr.Turhan USLU

Mail: turhanuslu@gmail.com

KIYI KUMULLARINDA TOPRAK ARAŞTIRMALARI

Türkiye kıyı kumulları ile ilgili yapılmış 341 yayın tespit ettik. Bu yayınlardan 17’si  kıyı kumul toprakları konusunda yapılmıştır.
Bu konuda bugüne kadar 15 kişinin yayını olmuştur. Bu konuda en fazla yayın 7 yayın ile Ahmet Serteser’e aittir. A. Serteser, Yüksek Lisans ve Doktora tezlerini bizim danışmanlığımız altında yapmıştır. 9 nolu yayındaki Adana, Seyhan deltasında yapılan doktora tezi danışmanlığımızda yapılmıştır. 1988 yılında Seyhan deltasında bulduğumuz bitki topluluklarından toprak örnekleri alınarak, toprak-vejetasyon (bitki örtüsü) arasındaki ilişkiler araştırılmıştır.Daha sonraki yıllarda Serteser aynı konuda araştırmalarına devam etmiştir. Daha sonra en fazla yayını olanlar 3’er yayın ile O. Polat ve S. Polat’tır. S. Kapur ve T. Uslu’nun ise 2’şer yayını bulunmakta.
Kumul toprak yayınlarının; çeşitli toplantılarda 6 ve dergilerde 5’i yayınlanmış. 3 yayın tez çalışması olarak yapılmış.
Kumul toprakları ile ilgili en eski yayın 1974 yılında T. Uslu’nun Mersin-Silifke arasında yaptığı doktora çalışmasıdır. İkinci en eski yayın 1991 yılında Y. Yeşilkaya ve T. Neyişçi’nin yaptığı yayınlardır. 
Dönemler itibariyle kıyı kumullarında yapılan toprak araştırmalarının sayıları şöyle: 1971-1980 – 2, 1991-2000 – 5, 2001-2010 – 6 ve 2011-2020 – 4 yayın yapılmıştır.
Kıyı kumul toprakları, kum oranı yüksek olan topraklardır. Bu toprakların bu özelliğine uygun bir ekosistem oluşmuştur.Türkiye kıyı kumulları, 1960’lı yıllarda Türkiye yüzölçümünün sadece%0,046’sını kaplaması nedeniyle önemli ve kıymetli bir ekosistem idi. Ancak bu ekosistemin kıymeti bilinmemiş ve kıyı kumulları çok çeşitli şekillerde tahrip edilmiştir.Kıyı kumullarındaki ilk büyüktahribatlar ağaçlandırma çalışmaları ve tarım yolu ile olmuştur.
Verdiğimiz kaynakları 2 bölüme ayırdık. Birinci bölüm kumul toprakları konusunda genel bir liste ve ikinci bölümde ise kumul toprakları ve bitki toplulukları arasındaki ilişki konusunda yapılan yayınlardır.
1.    ATMACA, F. & YILMAZ, K. T. – 2006 - Turan Emeksiz Kıyı Kumul Ağaçlandırmasının Bazı Toprak Özellikleri Üzerine Etkisi - Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü, DOA Dergisi, 12: 207-226, Tarsus.

2.    ÖZTÜRK, M. Z., ERGİNAL, A. E. & ÖZTÜRK, B. – 2011 - Batı Burnu kumul sahasında (Bozcaada) rüzgar etkinliği ve kum taşınım ilişkileri – Türk Coğrafya Dergisi, 56: 55-64.

3.    POLAT, O., POLAT, S. & KAPUR, S. – 2010 - Turan Emeksiz Kumulu’nda Rüzgar Erozyonu ile Mücadele ve 35 Yıllık Süreçte Toprak Özelliklerindeki Değişim - T. C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Çölleşmeyle Mücadele Sempozyumu, 17–18 Haziran 2010, Çorum.

4.    POLAT, 0., POLAT, S., AKÇA, E. & KAPUR, S. – 2012 – Kumullarda ağaçlandırma sonrası ölü örtü ve bazı toprqak özelliklerindeki değişimlerin irdelenmesi – Ekoloji Sempozyumu, 3-5 Mayıs 2012, Kilis.

5.    POLAT, O. & POLAT, S. – 2014 – Kumul ağaçlandırmalarının toprak agregatlaşmasına (kırıntılanmasına) etkisi – Ormancılık Araştırma Dergisi, A, 1, 1: 12-21.

6.    USLU, T.– 2011- Kıyı kumulları ve toprak haritacılığı - Haberanaliz İnternet Gazetesi, https://www.haberanaliz.net/detay.asp?hid=22038, 06.10.2011 

7.    YAKTI, S. – 2003 - Akyatan Kumul Plantasyonunun Toprak Oluşumuna Olası Etkilerinin Araştırılması - Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Adana.

8.    YEŞİLKAYA, Y. & NEYİŞÇİ, T. - 1991 - Batı Akdeniz bölgesindeki kumul ağaçlandırmalarının toprak verimliliği üzerine etkileri – Ormancılık Araş. Ens., 19.6201/1988-90 nolu proje.

KUMUL TOPRAKLARI VE VEJETASYONİLİŞKİSİ

9.    SERTESER, A. - 1994 - Seyhan Deltası (Adana) kıyı kumullarında bitki örtüsü ile toprak ilişkisi - Gazi Üniversitesi, Fen-Ed. Fak., Biyoloji Bölümü, Doktora Tezi: 123 s. Ankara.

10.    SERTESER, A. & USLU, T. - 1995 - Seyhan deltası (Adana) kıyı kumullarında bitki örtüsü ile toprak ilişkisi - İlhan Akalan Toprak ve Çevre Sempozyumu,  II: 256-265. Ankara. 

11.    SERTESER, A. – 1999 – Akyatan (Adana) kıyı kumullarında bitki örtüsü ile toprak ilişkisi – Afyon K. Üniv., Fen Bilimleri Dergisi, 1 (2): 27-34. Afyon.

12.    SERTESER, A.- 1999  - Vegetation and soil relationship on Akyatan (Adana) coastal dunes - MEDCOAST 99, 9-13 Kasım 1999. Antalya.

13.    SERTESER, A. – 2002 - Sakarya Kıyı Kumulları Bitki Örtüsü -Toprak İlişkisi -  KAY 2002, 4. Ulusal Konferansı, DEÜ, İzmir.

14.    SERTESER, A. – 2004 - Ceyhan Deltası (Adana) Kıyı Kumullarının Bitki Örtüsü-Toprak İlişkisi Yönünden Değerlendirilmesi – KAY 2004, 5. Ulusal Konferansı, Çukurova Üniv., Adana.

15.    SERTESER, A.& İÇAĞA, Y.- 2003- Investigation of vegetation and soil relationship on Sakarya coastal dunes (Turkey) - Medcoast, 2003.  The sixty int. Conference on the Mediterranean Coastal Environment, vol. 2: 1393-1400. Bologna.

16.    USLU, T. - 1974 - Mersin ile Silifke arası kumul ve maki vejetasyonunun bitki    ekolojisi ve sosyolojisi yönünden araştırılması - Ankara Üniv., Fen Fak., Doktora Tezi: 132 s. Ankara. 

17.    USLU, T. - 1977 - A plant ecological and sociological research on the dune and   maquis vegetation between Mersin and Silifke - Commun. Fac. Sci. Univ. Ank. 21 C2, suppl. 1: 60 pp. Ankara.