Ülkenin Esas Gündemi Mutfaktaki Yangın…

Ülkenin Esas Gündemi Mutfaktaki Yangın… Üretici de Tüketici de mağdur

Gazzeydi, Kayyumdu, Butlandı zaten bunalmıştık günlerdir…

Haber Analiz okurları ile tekrar buluşmak için daha iyimser bir başlık kullanmak isterdim ama 5 yıl kadar önce pazar analizini gerçekleştirdiğim Bursa’nın dünyaca meşhur siyah incirinin fiyatı dikkatimi çekti; 200 TL!

Hay görmez olaydım…

Bir şeftali neredeyse 50 TL olmuş haberini bu sabah duyunca zaten içime işlemişti…

Yani geçtim kiloyu tane ile bile meyve alamaz tüketici!

Gençler işsiz, çocuklar aşsız, emekli umutsuz, vatandaşın gerçek gündemi mutfaktaki yangın…

Kimse kızmasın, alınmasın diye TUİK resmi verilerini alalım: TÜFE gıda ve alkolsüz içeceklerde yıllık %33,28 arttı.

Türkiye ve dünyanın her yerinde insanın en önemli harcama kalemi Gıda’da ülkemizdeki önemli açmaz devam ediyor.

İlk akla geleni birlikte yapalım Gıda da resmi son enflasyon verilerini tekrar irdeleyim; su, süt, ekmek gibi zaruri ürünler, zamların oldukça yoğun olduğu kalemler ve en acıklısı  yaz mevsiminde artan üretimle birlikte gerilemesi beklenen meyve sebze fiyatlarında yükselişin sürüyor olması;  biber, üzüm (60 TL civarı), erik, şeftali, (100 tl civarı) gibi yaz ürünlerinin fiyatlarını gören çaresiz ve bunları inceledikçe az önce sözünü ettiğim siyah incirin 200 TL’yi bulması bir yerde “normalleşiyor” Neden derseniz Türkiye, Mısır, Cezayir ile dünyanın en önemli ilk 3 incir üreticisinden biridir.…

Son 2020 verilerine göre dünya incir ihracatının yaklaşık yarısını Türkiye gerçekleştirmektedir…

Döviz getirisi sebebi ile bu fiyatlara katlandık diyelim yaş incirde ama genel Gıda dünya liginde yine ön sıralardayız…

Hatta son yıllarda mercek altında tuttuğum Arjantin’i (%27,8) de sollayıp başa oturmuşuz…

Geçen yaz yazdığımı tekrar edeyim gıda fiyat artışlarının acımasız yükselişini tek önleyecek olan tarımı baş tacı etmek…

Okumaktan bıktınız ancak söylemekten bıkmayacağım…

Yine sizi Ata’mızın Tarımın öneminin altını çizdiği, 17 Şubat 1923 tarihinde düzenlettiği İzmir İktisat Kongresi 'nin açılış konuşmasına götürmek isterim…

Cumhuriyet’in ilanından 8 ay önce yapılan bu kongredeki açılış söylevinde:

”. . Arkadaşlar, kılıç ile fütuhat yapanlar, sabanla fütuhat yapanlara mağlûp olmaya ve binnetice terki mevki etmeye mecburdurlar. …

Diyerek Milli ekonominin temelinin tarım olduğunu hatırlatmıştır…

Elimizdeki büyük zenginlik Tarım ve üreticinin önemini bıkmadan dile getireceğiz ekonomik bağımsızlığımızı korumak hedefi ile, belki sorumlular dikkate alır inancı ile…

TGDF, Özel Ticaret Sistemi (ÖTS) çerçevesinde yayımlanan tarım, gıda ve içecek sektöründe dış ticaret verilerine görehttps://www.tgdf.org.tr/turkiye-gida-ve-icecek-sektorleri-dis-ticaret-verileri-ots/ yılın ilk 7 ayında dış ticaret dengesi 1,8 milyar dolar kadar fazla verdi ancak bir önceki yıla göre (%-57 düşüş ile) Yılın 7 aylık döneminde en çok ithalatı gerçekleştirilen ürün, 1,2 milyar dolarla Soya fasulyesi olurken, bunu 978,8 milyon dolar ile Mısır Dane, 923,6 milyon dolar ile Kakao, takip etti.

“Bu yılın ilk 7 aylık dış ticaret verileri sektörlere göre incelendiğinde; Hayvan Yemi sektörünün toplam ithalat içindeki ($) payı yüzde 32,19 , Bitkisel Yağ sektörünün yüzde 16,79 , Şekerli Mamuller sektörünün yüzde 14,41 oldu.

Daha öncede değinmiştim pek çok ürünün üretiminde en önemli ülkeler arasında yer alan Türkiye, küresel tarım ticaretinden maalesef gerektiği kadar pay alamıyor; Türkiye üretim miktarlarındaki liderliğini ihracata yansıtamamaktadır genelde dünya payı %2’leri aşamamaktadır…

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2022 yılında ülkemiz yaş meyve üretim miktarı bir önceki yıla göre %7,7 oranında artarak yaklaşık 26,8 milyon ton, toplam tarımsal ihracatın yaklaşık %10’unu oluşturan yaş meyve ve sebze ihracatının değeri aynı sene,  bir önceki yıla göre yaklaşık %7,1 azalışla yaklaşık 2,9 milyar ABD Doları civarında kalmıştır….

Kontrolsüz ilaç ve gübre kullanımı, (Pestisit kalıntıları), İyi Tarım Uygulamalarının tam olarak hayata geçirilmemesi (EUREPGAP) Paketleme tesislerinde alt yapı eksikliği, Küçük ve dağınık birimlerde yetiştiricilik, Düşük verim, Pazarın istediği çeşitlerin yetiştirilmemesi, Kaliteli ihraç vasıflı ürünlerin yeterli miktarlarda yetiştirilmemesi…

Anılan tarımsal ihracat başarısızlığının temel sebepleri arasında sayılmaya devam ediyor…

Tamam haydi iyi şeyler de söyleyelim…

Biliyorsunuz yaşadığım Bodrum, beni mandalinaya odakladı…

Mandalina, dünya toplam turunçgil üretimi içerisinde portakalın ardından en fazla üretimi gerçekleştirilen turunçgil türüdür.

2022 yılında ihraç edilebilir yaş meyveler arasında 900 milyon ABD Doları gibi önemli bir değerle turunçgiller ilk sırada yer almaktadır ve Mandalina (463 milyon ABD Doları) toplam narenciye ihracatında değer bazında ilk sırada yer almakta olup, lider ürün ise bahçemin sultanı “Satsuma”dır.

Türkiye, mandalinada oldukça iyi gidiyor. 

Yıllık ortalama 990 bin  ton ile dünya mandalina ihracatında lider konuma gelmiştir.

Bunu 745 bin tonla Çin (2.), 560 bin tonla Güney Afrika (3.) 425 bin tonla Fas (4.), 300.000 tonla Avrupa Birliği (5.), takip ediyor.…

Daha yakından izleme imkanım olan Muğla ilinin bir ilçesi konumundaki Bodrum, mandalina ve turunç, bergamot gibi turunçgiller başta olmak üzere çeşitli tarımsal ürünleri ile öne çıkmaktadır.

Muğla genelinde lider meyve türleri arasında Washington portakal, yağlık zeytin, nar ve limon sayılabilir.

Ama, geleneksel ürünlerle dünya pazarlarında tutunmaya çalışmak yerine, ürettiğimiz ürünlere katma değer eklemek konusunda daha ileri noktalara gitmemiz gerektiği ortadadır.

Özellikle mandalina bir nimet : 2011 yılı sonundan başlayarak coğrafi işaret ile korunan Bodrum mandalinasının gerçek değeri ile markalaşması için tüm belediye tesisler, oteller, restoranlar ve kafelerin menülerine Bodrum mandalinalı ürünlerin eklenmesi yönünde  adımlar atıldı …

Bu yıl için konulan 40 ton hedefini aşmak için ülkemizin çok bilinen kolonya üreticileri de ismini verdikleri Bodrum mandalinası kolonyası üretiminde gerçek Bodrum mandalinası kullansa derim…

Bodrum ve mandalinası elimizdeki ender zenginlik Tarımda katma değerli üretim ve ihracatın ekonomik bağımsızlığımızın sürekli olmasında önemli bir örnek olacaktır.…

Bu örnekler çoğalsın ki gıda fiyatlarındaki tırmanışın dizginlenmesinde tarımın vazgeçilmezliği kabul edilsin

Mutfaktaki yangın sönsün ve gündemden çıksın.